Landelijke aanpak IBR & BVD
De landelijke aanpak voor IBR en BVD is gestart in 2018 en komt voort uit de wens van de Nederlandse rundveehouderij om de dierziekten Infectieuze Bovine Rhinotracheïtis (IBR) en Bovine Virus Diarree (BVD) uit te roeien. De rundveesector staat op het standpunt dat IBR en BVD niet passen in het streven naar gezonde koeien die veilig voedsel produceren.
ZuivelNL regelinghouder
Als eerste stap in deze landelijke aanpak zijn melkveehouders per juli 2018 via voorwaarden van hun zuivelonderneming verplicht om deel te nemen aan de bestrijding van beide ziekten. ZuivelNL is regelinghouder en beheert de protocollen op grond waarvan bedrijven statussen krijgen toegekend.
Naar verwachting komt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) met regelgeving (AMvB) voor de bestrijding van IBR die geldt voor alle rundveebedrijven. Deze regelgeving laat, o.a. vanwege wijzigingen in de EU-regelgeving, langer op zich wachten dan bij aanvang van de aanpak was voorzien. De inzet is gericht op een soepele overgang van het huidige bestrijdingsplan naar de landelijke regelgeving. De AMvB zal de basis zijn voor het aanvragen van een EU-vrijstatus voor IBR.
Effect van bestrijding wordt zichtbaar
Bij aanvang van de BVD-aanpak is afgesproken dat de vleeskalversector 2 jaar na aanvang van programma via het kalverkwaliteitssysteem geen dragerkalveren meer aanvoert. Melkveehouders zijn in het begin van de aanpak zoekende geweest naar het passende programma. Daarom is gezamenlijk besloten deze termijn iets te verruimen. Verwachting is dat deze aanpak in 2021 geëffectueerd kan worden. Melk- en vleesveehouders hebben zo voldoende tijd om de BVD-status van het bedrijf te optimaliseren. Het effect van de bestrijding van IBR en BVD wordt zichtbaar.
Routes naar IBR-vrij
De kern van de IBR-aanpak op bedrijfsniveau is vaccineren. Bedrijven met een status vrij of (tankmelk) onverdacht zijn daarvan vrijgesteld. ZuivelNL heeft voor de landelijke IBR-aanpak 3 routes vastgesteld:
- IBR-vrij - Route intake bloed, bewaking tankmelk
- IBR-vrij - Route tankmelk
- IBR-vrij - Route vaccinatie
Routes naar BVD-vrij
Voor de bestrijding van BVD is het actief opsporen en afvoeren van BVD-dragers essentieel. Bedrijven met een vrijstatus of onverdachtstatus, op basis van onderzoek op antistoffen of virus, kunnen volstaan met het bewaken van deze status. In ZuivelNL-verband zijn voor de landelijke BVD-aanpak 4 routes vastgesteld:
- BVD-vrij - Route intake virus, bewaking jongvee antistoffen
- BVD-vrij - Route oorbiopten
- BVD-vrij - Route jongvee antistoffen
- BVD-vrij - Route tankmelk
Bezwaar- en beroepsprocedure
Op verzoek van de sectorpartijen verzorgt GD de praktische uitvoering van het bestrijdingsprogramma. Als regelinghouder biedt ZuivelNL melkveehouders die het niet eens zijn met de uitvoering van een protocol de mogelijkheid om in bezwaar te gaan bij de Bezwaarcommissie IBR/BVD. Daarna is eventueel de mogelijkheid tot beroep.
Van de 24 bezwaarzaken in 2023 zijn 21 afgewezen en is in 3 gevallen een alternatieve oplossing aangeboden. In 2023 zijn 2 beroepszaken gevoerd, waarbij in beide gevallen sprake was van ongegrondverklaring.