PPS Melkwegen 2050 - Ontwikkelpaden naar een toekomstbestendige zuivelketen

Doel van het project

Het doel van het project 'Melkwegen 2050' is om concreet handelingsperspectief te bieden voor melkveehouders met verschillende bedrijfstypen richting een duurzaam bedrijfsmodel. Om dit tastbaar te maken worden per bedrijfstype concrete ontwikkelpaden beschreven. De impact van deze ontwikkelpaden op duurzaamheid en verdienvermogen worden zowel voor de afzonderlijke bedrijfstypen als op sectorniveau in beeld gebracht.

Wat levert het op?

Klimaat

Een belangrijke onderzoeksvraag is hoe klimaatneutrale melkveehouderij kan worden gedefinieerd. Dit is relevant omdat in de melkveehouderij sprake is van emissie van verschillende broeikasgassen die zich elk anders gedragen. Er wordt gewerkt volgens de split-gas approach, waarbij per broeikasgas wordt gekeken naar welke emissiereductie nodig is voor klimaatneutraliteit. Voor diverse bedrijfstypen wordt een concreet ontwikkelpad richting klimaatneutrale melkveehouderij ontwikkeld.

Op sectorniveau wordt onderzocht hoe ver de sector in totaliteit komt ten opzichte van de gestelde doelen en wat de mogelijkheden zijn voor compensatie of welke innovatieopgaven nog benoemd kunnen worden.

Biodiversiteitmonitor en -index

Biodiversiteit krijgt steeds meer aandacht binnen (internationale) zuivelketens, waar ook regeneratieve landbouw steeds belangrijker wordt. De onderzoeksvragen richten zich op integraliteit en het ontwikkelen van concrete en passende maatregelpakketten. Er wordt onderzocht of de huidige set indicatoren voor subthema's zoals bodem en water voldoende zijn of aanvulling nodig hebben (bijvoorbeeld met gewasbeschermingsmiddelengebruik).

Het doel is te verkennen wat het betekent als het lange termijn doel wordt gericht op een netto-positief effect op biodiversiteit. Ook hier wordt op sectorniveau gekeken naar de impact, wat aanvullend als compensatie nodig is of welke innovatieopgaves benoemd kunnen worden.

Biodiversiteit: kruidenrijk grasland

Productief kruidenrijk grasland biedt kansen op bedrijfsniveau én voor het halen van sectordoelen op het gebied van biodiversiteit, klimaat en waterkwaliteit. Een groot knelpunt is dat kruiden en klavers in productief kruidenrijk grasland na enkele jaren verdwijnen.

In dit werkpakket worden maatregelen verkend om de persistentie van productief kruidenrijk grasland te verhogen.

Dierwaardigheid, dierenwelzijn en diergezondheid

De visie op dierenwelzijn en dierwaardigheid is in ontwikkeling. Eind 2023 en begin 2024 is hier onder meer aan de convenanttafel dierwaardigheid en in het kabinet aandacht aan besteed. Deze ontwikkeling zal waarschijnlijk leiden tot andersoortige maatregelen en flinke aanpassingen in zowel de stal als in de bedrijfsvoering om invulling te geven aan een dierwaardige melkveehouderij.

Het doel is om concreet te verkennen wat dit in de praktijk kan betekenen, zowel voor de stal (dierwaardige stal van de toekomst) als de bedrijfsvoering, en wat de impact is op het verdienvermogen en eventuele trade-offs voor andere duurzaamheidsthema's. Hierbij wordt verbinding gelegd met voorloperprojecten zoals Koeien & Kansen.